Rize | Coğrafi Konum ve İklim Özellikleri
Doğu karadeniz bölgesinin en yüksek kesiminde yer alan Rize ili ,4021 ve 4125 doğu boylamları ile 4033ve 4120 kuzey enlemleri arasındakalır.
Yüzölçümü 3,920km2 olan il Türkiye topraklarının %5 ini kaplamaktadır. il toprakları ,doğudan Artvin in Arhavi , batıdan Trabzonun Of ,güneyden Artvinin Yusufeli ve Erzurumun İspir ilceleri ile cevrilidir.İlin kuzeyinde ise Karadeniz yer alır.Rize yeryüzü şekilleri bakımından üç ayrı bölüme ayrılır.İl topraklarının %78 gibi bir bölümü dağlarla kaplıdır.
İlde , akarsuların Karadenize döküldüğü kesimindeki küçük ovacıklar haricinde pek ova yoktur.İlde eğimin çok olmasi nedeni ile kısa ama bol , hızlı ve duzensiz akan pek çok akarsu vardır.İl toprakları kıyıdan başlayarak Güneye doğru birden yükselir.Kimi yerlerde dağlar Karadeniz’e dik olarak iner.Kıyıdan 10-15 km. güneyde ,yükselti 400-500 metreye ulaşır.Daha guneyde ise ,dağların yükseltileri 2500-3000 metreyi de aşar.Bu yüksek dağlar arasında ekonomik bakımdan önem taşıyan yaylalar vardır.Platoların il alanı içindeki payı %21 dir.Güneydeki yüksek dağlardan doğan irili ufaklı bir çok akarsu ,il topraklarında vadiler açmıştır.
Yeryüzü şekilleri açısından il alanının %78’ini dağlar ,%21’ini platolar ve %1 gibi düşük bir bölümünü ise ovalar oluşturmaktadır.İl alanının büyük bir bölümünü oluşturan dağlar kıyıya koşut olarak uzanır.Bu dağlar ,doğu karadeniz kıyı dağlarının devamıdır.Bu dağların yükseltileri il alanında ,batıdakıne göre bir hayli artar.Doğu karadeniz kıyı dağları il alanı içerisinde kuzey doğu yönünde bir yay cizer ve daha kütlasel bir sıra dağ görünümü alır.Batıdan doğuya doğru olarak yükselir.Bu dağlarla deniz arasında kalan alan yüksek bir yayla görünümündedir.il topraklarının büyük bir bölümünü kaplayan bu dağ sıraları arasında 3,737 metre yükselti ile kaçkar Dağı ile yükseltileri 3,000 metreyi aşan çok sayıda tepe vardır.
DAĞLAR
Doğu karadeniz dağlarının devamı olan kaçkar Dağı karadeniz bölgesinin en yüksek ,türkiyrnin ise 4 büyük dağıdır.Kaçkar dağı ,Rize ,Artvin ve Erzurum il sınırlarının birleştiği noktadır.Kaçkar dağının kuzeydoğusunda yer alan Barut dağı (3,521m) Ziglat Dağı(3,511m), guney batısında yer alan Verçenik Tepesi (3,711m) ve Hipot dağı (3,560m) ilin diğer yükseltileridir.
PLATOLAR
Yeryüzü şekilleri açısından dağlardan sonra ikinci onemli sırayı platolar oluşturmaktadır.İl topraklarının %21 lik bölümünü platolar kaplamaktadır.Rize ilinde cok sayıda yayla vardır.Yaylalar ,ilin guneyini boydan boya çevreleyen dik ve yalçın dağ sıralarıyla daha kuzeydeki ormanların ortalama yükseltileri kabaca 1,500 m dolayındadır.Geniş çayır ve otlaklar olan yaylalar ,ekonomik etkinlik bakımından büyük önem taşır.
RİZE’DE ÖNEMLİ YAYLALAR
İkizdere’de : Varda -Gölyayla-Cimil-Ovit
Çayeli’nde : Hazande
Pazar’da: Ambarlı-Cahperik-Kito-Cürmanunman-Karap
Çamlıhemşin’deki: Çat–Kale-Varoş-Elevit-Trovit-Palovit-Çiçekli-Ayder-Başhemşin-Çermik-Salinov-Dahter-Kavran-Verçenik-Ambarlı-Samistal-Pokut-Kıto-Hapivanak-Hamlakit-Amlakıt-Nafkar.
Rize ilinde pek önemli ova bulunmamaktadır.Yalnızca ,akarsuların denize döküldüğü kesimlerde küçük dolgu ovaları oluşmuştur.Rize’de ovalar il akanının %1 gibi küçük bir bölümünü kaplamaktadır.Doğu karadeniz dağlarının yüksek kesimlerinden kaynaklanan akarsular,il topraklarını çeşitli vadilerle parçalayarak karadenize akar.Birbirlerine koşut olarak akan çok sayıda akarsuyla yarılmış bu vadiler,çok derin ve çok yamaçlıdır.
RİZE’de VADİLER
Çamlık deresi-İyidere-Cimil deresi-Büyük dere-Kıbledağı deresi-Çağlayan deresi-Ortaköy deresi gibi akarsuların vadileridir.RİZE akarsu yönünden de zengin bir ilimizddir.Bunlar güneydeki dağlardan kaynaklanıp ,kuzey yönünde akarak kısa sürede karadenize ulaşan sulardır.İl toprakları genelde geçirimsiz olduğundan ,akarsular bol suludur ve sel niteliği taşırlar.
RİZE de AKARSULAR
İyidere_Büyük dere_Ortaköy deresi_Fırtına deresi_Çağlayan deresi ve Kibledağı deresi sayılabilir.
